AÇIK ALAN KATSAYISI NEDİR?

İmar planlarında çeşitli ölçekler kullanılır. Yerleşim bölgelerinde alanların nasıl kullanılacağı imar planları ve uygulamalarında belirtilir. Bu alanların imar planlarda belirtilen şeklin dışında kullanımı söz konusu değildir. Açık alanlarda kamu yararı için ayrılmış ancak kamuya bazı özgürlük kısıtlamaları getirilmiş yerlerdir.

AÇIK ALAN NEDİR?

Açık alan, bir şehrin ya da bölgenin içinde tarım ya da yeşil alan olarak kullanılan yerlerdir. Bu yerler kadastro haritalarında ve şehir planlarında tarım arazileri gibi yeşil alan olarak belirtilir. Bu açık alanlara imar izni verilmemektedir. Kanunla bu açık alanların tarım faaliyetleri ve yeşil alan dışında kullanımları yasaklanmıştır. İmar yönetmeliği maddelerinde yeşil alanların nasıl kullanılacağı maddelerle belirtilmiştir.  İmar planın açık alan olarak belirtilmiş yerler ancak tarımsal arazi olarak kullanılabilir ya da yeşil alan olarak bırakılabilir. Bunlarda yerleşim yerlerinde ki park, bahçe gibi yerlerdir. Her yeşil alan bir açık alandır. 23804 Sayılı İmar Yönetmeliğinde, yeşil alanlar için toplum yararına olan çocuk bahçelerinin, piknik ve eğlence yerlerinin, yürüyüş alanlarının yeşil alan olduğu ve imara kapalı olduğu belirtilmiştir. Ayrıca hayvanat bahçeleri, botanik bahçeleri ve bölgesel parklarda yeşil alan kapsamındadır.

AÇIK ALAN KATSAYISI NEDİR?

Açık alan katsayısı, bir yerleşim yerinde ki açık alan yoğunluğunu göstermek için kullanılan matematiksel bir hesaplamadır. Yerleşim yerindeki açık alan yüzölçümünün yerleşim alanının tamamının yüzölçümüne bölünmesi ile açık alan katsayısı bulunmaktadır.

Açık alan hesabı yapılırken yerleşim yerinin tamamının yüz ölçümü alınır. Daha sonra yeşil alan ve tarım arazilerinin tamamının yüzölçümleri toplanır ve çıkan sonuç toplam yerleşim alanına bölünür. Çıkan rakam yerleşim yerindeki açık alan yoğunluğunu gösterir. Bu yoğunluk göz önünde bulundurularak arazi kullanımı belirlenir.

İmar planları ve şehircilik uygulamalarında açık alan katsayısı yoğun olarak kullanılmaktadır. Yerleşim yerlerinin açık alan katsayıları, imar uygulamalarına esas teşkil eden hesaplamaları ve açık alan yoğunluğu imar yönetmeliklerinde açıklanmaktadır.