AYNİ HAKLAR NELERDİR?

AYNİ HAKLAR NELERDİR?

Ayni haklar, bir eşyanın sahibine en kapsamlı yetkiyi veren ve başkalarına karşı sürülebilir haklardır. Mülkiyet hakkı, rehin hakkı, irtifak hakkı, intifa hakkı, sükna hakkı, taşınmaz yükü gibi her hakkı sahibine tanıyan haklardır. Bir eşya üzerinde ayni hakkın sahibi, kimseden izin almadan hukuk kuralları çerçevesinde söz konusu eşyadan istediği gibi yararlanabilir, kullanabilir ve tasarruf yapabilir.

Ayni haklar mutlak haklardandır, sahiplerinin herkes tarafından bilinmeleri gerekir. Aynı haklar mevcut eşyalar üzerinde kurulabilir. Henüz ortaya çıkmamış bir eşyanın ayni hakkı bulunmaz. Eşyanın bir kısmına da ayni hak kurulamaz. Tamamına kurulması gerekir. Ayni haklarda zaman aşımı ya da hak düşürücü süre söz konusu değildir. Kişiler istediklerinde ayni haklarından feragat edebilirler.

Ayni haklar sınırlı ve sınırsız olmak üzere ikiye ayrılır.

Sınırlı ayni hak, eşya sahibine sınırlandırılmış haklar sunmaktadır.  Örneğin kişi bir eve sahip ancak oturma, yararlanma ve istifade etme hakkını bir başkasına devretmiş. Bu durumda evin sahibinin evi kullanma hakkı kısıtlanmıştır. Ayni haklar, irtifak hakları, rehin hakları ve taşınmaz yükü olarak 3 gruba ayrılmaktadır. İrtifak hakkı, eşyanın hak sahibine sınırlı yararlanma hakkı tanır. Rehin hakkı, borçlu olan kişinin eşyalarının icra yolu ile satılıp alacaklıya verilebilmesidir. Taşınmaz yükü, taşınmaz mal sahibinin bir başka kişiye taşınmazın sorumluluğunu vermesidir.

Sınırsız ayni haklar ise sadece mülkiyet hakkında söz konusudur.

AYNİ HAKLAR İLKELERİ

Mutlaklık İlkesi: Ayni hakkın sahibi eşya üzerindeki hakkını herkese karşı sürebilir.

Belirlilik İlkesi: Ayni hak sabinin, söz konusu eşyanın kendisine ait olduğunu belirtmelidir.

Kamuya Açıklık İlkesi: Kişinin sahip olduğu ayni haklar herkes tarafından bilinmelidir.

AYNİ HAKLAR DEVREDİLEBİLİR Mİ?         

Ayni haklar başkasına devredilebilir ve mirasçılara geçebilir.