FİİL EHLİYETİ NEDİR?

FİİL EHLİYETİ NEDİR?

Gerçek kişilerin kendi iradeleri ile sahip oldukları hak ve borçları kullanabilme yeteneklerine fiil ehliyeti denir. Fiil ehliyeti hak ehliyetinden farklı olarak sonradan kazanılır. Ve belli bir takım şartlar gerektirir. Gerçek kişi lehine bir hak ve aleyhine bir borç yaratabilme yetkisine sahiptir.

Fiil ehliyeti şartları nelerdir?

Fiil ehliyetine sahip olmak için gerçek kişilerin reşit olması, ayırt etme gücüne sahip olması ve kısıtlı olmamasıdır. Medeni Kanun’ un 9, 10, 11, 12. maddelerinde bu şartlar açıklanmaktadır.

Reşit olmak fiil ehliyeti hakkını kazandırmaktadır. Ayırt etme gücüne sahip olmak da kişilerin altına girecekleri yükümlülüklerde onların gelecekte olumsuzluklardan korumak amacıyla şart koşulmaktadır. Ayırt etme gücüne sahip olmayanlar, akıl hastaları, sarhoşlar ve çocuklardır. Bu gibi kişilere hukuk, kendi fiillerinin sonucunu bilemeyecekleri ve olumsuz sonuçlarla karşılaşabilecekleri için fiil ehliyeti hakkı tanımamaktadır. Bu onları korumak ve kollamak amacı ile yapılmış yasal bir düzenlemedir.

Fiil ehliyeti ne zaman başlar?

Fiil ehliyetine sahip olmak için reşit olma şartı arandığını yukarıda belirtmiştik. Medeni Kanun’ da 18 yaşını dolduran kişilerin fiil ehliyeti sahibi olabileceği açıklanmaktadır. Tabi ki kısıtlı olmayan ve ayırt etme gücüne sahip olan 18 yaşını doldurmuş kişiler fiil ehliyetine sahip olabilirler. Ancak 15 yaşını dolduran ergenler için veli izni ve kendi rızası ile mahkemeye başvurularak ergin olmaları kararı çıkartılabilmektedir. Bu şekilde yaşı büyültülen kişilerde fiil ehliyetine sahip olabilmektedirler.

FİİL EHLİYETİ TÜRLERİ NELERDİR?

Tam ehliyetli kişiler, bakarlının izni gerekmeden hukuki işlemleri kendi iradeleri ile yapabilirler. Bunlar, hak edinip, borç sahibi olabilirler.

Sınırlı ehliyetliler, ehliyet sahibidirler ancak bazı nedenlerden dolayı bazı durumlarda hakları sınırlandırılmış kişilerdir. Reşit olmaları ve ayırt etme gücü olmalarına rağmen hukuki işlemler bakımından sınırlıdırlar. Evli olmaları, kendilerine yasal danışman atanmış olanlar gibi…

Sınırlı ehliyetsizler ise 18'ini doldurmamış ancak temyiz kudretine sahip kişilerdir. Ayrıca fiil ehliyetleri mahkeme kararıyla kaldırılmış veya sınırlandırılmış kişiler de ayırt etme gücüne sahip olmak şartıyla sınırsız ehliyetsiz kişilerdir.