HARİTA NEDİR?

HARİTA NEDİR?

Haritanın en önemli 2 bileşeni yani kuşbakışı bakış ve ölçekli olma haritayı tanımlamada bize yardımcı olur. Harita genel olarak yerkürenin tamamı veya kısmi parçalarının kuşbakışı görünümünü, ölçekli olarak kağıt üzerine aktarılması denir. Haritalar çok fazla değişik amaçlara uygun hazırlanmakla beraber genel olarak arazi üzerindeki göller, denizler, akarsular, dağlar ovalar gibi coğrafik elemanları içerirler. Harita çiziminde gerekir ise başta yön olmak üzere değişik sembol ve renkler kullanılabilinir.

Şüphesiz haritacılık ciddi bir mühendislik uygulamasıdır. Hazırlanmaları her ne kadar eskiden gözlem ve kaba ölçülendirme ile yapılıyor ise de günümüz haritalarının hazırlanmasında çok hassas ölçüm aletleri, bilgisayarlar hatta uydular kullanılmaktadır.

Haritacılığın en temel özelliklerinden ölçek tam olarak mevcut ölçülerin kağıt üzerine çizilirken kullanılan küçültme oranıdır. Örneğin ölçeğin 1/1.000.000 olduğu bir haritada, 100 kilometre 10 santimetre olarak gösterilir.  Kullanım amaçlarına göre çok değişik büyüklüklerde ölçekler kullanılmaktadır. Devletler ve komşularını göstermek için 1/10.000.000 gibi bir ölçek kullanılacağı gibi bir küçük yerleşim bölgesinin gösterimi örneğin 1/ 10.000 olabilir. Haritacılığın alt sınırı küçük ölçekli planlarla benzeşim ve detay gösterir. Örneğin imar planlarında kullanılan 1/5000 ölçekli planlar haritalar ile çakışabilirler.

Haritalarda kullanılan sembol, şekil ve renkler harita üzerinde net olarak ne anlama geldiğini açıklayacak şekilde yazılır. Buna Lejant adı verilir ve haritanın anlamlı bir şekilde anlaşılmasını sağlarlar.

Haritalar değişik amaçlar için kullanılırlar. Bu amaçlar doğrultusunda büyük, orta veya küçük ölçekli haritalar, işlediği konuya göre ülke, şehir, siyasi, turizm, haritaları hazırlanabilir. Ayrıca, denizcilik, havacılık, hava durumları gibi özel amaçlı haritalarda olabilir.

Haritalar birçok bilginin ve buna bağlı hukuki ilişkilerin önemli belgeleridir ve gerçeğe olabildiğince uygun olması gerekir. Nu yüzden haritaların hazırlanması devletin önemli görevlerinden biridir. Devlet kendi haritacılık birimleri ile veya ihaleler yolu ile özel sektörü vasıtası ama tam bir denetim altında gerekli haritaların oluşturulması sağlar.